لوح فشرده بلو-ری چیست؟
لوح فشرده بلو-ری (Blu-ray، BD) نوعی دیسک نوری است که کاربرد اصلی آن ذخیره ویدئو باکیفیت بالا و اطلاعات است و از نظر ابعاد ظاهری مشابه CD، DVD است.
نام بلو-ری از تکنولوژی لیزر آبی (از نوع بنفش) مشتق شده است که برای خواندن و نوشتن این نوع دیسک ها استفاده می شود. به دلیل طول موج کوتاه (405 نانومتر)، ظرفیت ذخیره اطلاعات بلو-ری بیشتر از DVD ( لیزر با نور قرمز و طول موج 650 نانومتر ) است. یک دیسک بلو-ری دو لایه، می تواند 50 گیگابایت ذخیره کند که شش بار بیشتر از ظرفیت یک دی وی دو لایه است.
در آوریل سال 2008 بیشتر از 350 عنوان دیسک بلو-ری در آمریکا و بیش از 250 عنوان نیز در ژاپن منتشر شد. در طی رقابت دیسک های نوری با کیفیت بالا، بلو-ری در حال رقابت با HD DVD بود و در فوریه سال 2008 ، زمانی که شرکت توشیبا - تولید کننده اصلی HD DVD- اعلام کرد که این دیسک بعد از این توسعه نخواهد یافت، بلو-ری برنده و پیشتاز دیسک های با کیفیت بالا شد.
در ابتدا به دلیل اینکه لایه ذخیره اطلاعات در این دیسک، در مقایسه با دی وی دی، به لایه رویی نزدیک تر بود، در برابر خش آسیب پذیر تر مینمود و با لایه ی کارتریج محافظت می شد. اما با پیشرفت دانش پلیمر، وجود این لایه ضرورتی نداشت.
یک پلیر برای پخش بلو-ری نیاز به پشتیبانی از کدک هایی مانند MPEG-2, H.264/AVC, SMPTE VC-1 دارد. برای پخش صوت، پلیر باید از تکنولوژی Dolby Digital AC-3, DTS, linear PCM پشتیبانی کند.
نرم افزار جاوا نیز در توسعه بلو-ری نقش دارد نسخه بلو-ری جاوا به نام BD-J، در افزودن منوها و امکانات بیشتر در بخشهایی مانند زیرنویسها، در این تولید مشارکت داشته است.
لوح فشرده بلو-ری چیست؟
کدگذاری ناحیه ای بعضی از این دیسکها ممکن است رمزگذاری شوند. همانند اصول رمزگذاری ناحیه ای برای دی وی دی، بسته به منطقه ای که بلو-ری در آن پخش می شود، رمزگذاری شده و فقط در ناحیه مشخص شده قابل اجرا هستند. هدف این اقدام، رعایت حقوق شرکت های فیلم سازی برای قیمت گذاری و نوع محتواست. بعضی از دیسکها نیز بدون کد تولید می شوند و در همه جا قابل اجرا خواهند بود.
در سال 2008 دو سوم بلو-ری های تولید شده بدون محدودیت منطقه ای بودند.
بلو-ری های اولیه، قابلیت پخش دی وی دی را داشتند اما سی دی بر روی آنها اجرا نمی شد. بعدها تمام گرداننده های دیسک بلو-ری قابلیت پخش دی وی دی و یا سی دی را پیدا کردند.
با اینکه ویژگی های بلو-ری مشخص و نهایی شده اند، اما مهندسین همچنان در حال توسعه آن هستند. بلو-ری بت چهار لایه و 100 گیگابایت فضا، شش لایه و 200 گیگا بایت فضا، دیسک هایی هستند که کار بر روی آنها شروع شده و در حال تحقیقات و پیشرفت است. توسعه لایه ها حتی تا 10 لایه اما با 250 گیگ نیز مطرح شده، اما مشکل تولید آن، پایین بودن تکنولوژی دیسک خوان های امروزی عنوان شده.
مینی بلو-ری
مینی بلو-ری با ابعاد 8 سانتیمتری قابلیت ذخیره 7.5 گیگابایت فضا بر روی خود را داراست و مشابه مینی دی وی دی است. در حالت عادی یک دیسک بلو-ری تنها یک بار قابلیت نوشته شدن را دارد. اما با تولید BD-RE پاک کردن و دوباره نوشتن بر روی دیسک نیز امکان پذیر شد.
نام بلو-ری از تکنولوژی لیزر آبی (از نوع بنفش) مشتق شده است که برای خواندن و نوشتن این نوع دیسک ها استفاده می شود. به دلیل طول موج کوتاه (405 نانومتر)، ظرفیت ذخیره اطلاعات بلو-ری بیشتر از DVD ( لیزر با نور قرمز و طول موج 650 نانومتر ) است. یک دیسک بلو-ری دو لایه، می تواند 50 گیگابایت ذخیره کند که شش بار بیشتر از ظرفیت یک دی وی دو لایه است.
در آوریل سال 2008 بیشتر از 350 عنوان دیسک بلو-ری در آمریکا و بیش از 250 عنوان نیز در ژاپن منتشر شد. در طی رقابت دیسک های نوری با کیفیت بالا، بلو-ری در حال رقابت با HD DVD بود و در فوریه سال 2008 ، زمانی که شرکت توشیبا - تولید کننده اصلی HD DVD- اعلام کرد که این دیسک بعد از این توسعه نخواهد یافت، بلو-ری برنده و پیشتاز دیسک های با کیفیت بالا شد.
در ابتدا به دلیل اینکه لایه ذخیره اطلاعات در این دیسک، در مقایسه با دی وی دی، به لایه رویی نزدیک تر بود، در برابر خش آسیب پذیر تر مینمود و با لایه ی کارتریج محافظت می شد. اما با پیشرفت دانش پلیمر، وجود این لایه ضرورتی نداشت.
یک پلیر برای پخش بلو-ری نیاز به پشتیبانی از کدک هایی مانند MPEG-2, H.264/AVC, SMPTE VC-1 دارد. برای پخش صوت، پلیر باید از تکنولوژی Dolby Digital AC-3, DTS, linear PCM پشتیبانی کند.
نرم افزار جاوا نیز در توسعه بلو-ری نقش دارد نسخه بلو-ری جاوا به نام BD-J، در افزودن منوها و امکانات بیشتر در بخشهایی مانند زیرنویسها، در این تولید مشارکت داشته است.
لوح فشرده بلو-ری چیست؟
کدگذاری ناحیه ای بعضی از این دیسکها ممکن است رمزگذاری شوند. همانند اصول رمزگذاری ناحیه ای برای دی وی دی، بسته به منطقه ای که بلو-ری در آن پخش می شود، رمزگذاری شده و فقط در ناحیه مشخص شده قابل اجرا هستند. هدف این اقدام، رعایت حقوق شرکت های فیلم سازی برای قیمت گذاری و نوع محتواست. بعضی از دیسکها نیز بدون کد تولید می شوند و در همه جا قابل اجرا خواهند بود.
در سال 2008 دو سوم بلو-ری های تولید شده بدون محدودیت منطقه ای بودند.
بلو-ری های اولیه، قابلیت پخش دی وی دی را داشتند اما سی دی بر روی آنها اجرا نمی شد. بعدها تمام گرداننده های دیسک بلو-ری قابلیت پخش دی وی دی و یا سی دی را پیدا کردند.
با اینکه ویژگی های بلو-ری مشخص و نهایی شده اند، اما مهندسین همچنان در حال توسعه آن هستند. بلو-ری بت چهار لایه و 100 گیگابایت فضا، شش لایه و 200 گیگا بایت فضا، دیسک هایی هستند که کار بر روی آنها شروع شده و در حال تحقیقات و پیشرفت است. توسعه لایه ها حتی تا 10 لایه اما با 250 گیگ نیز مطرح شده، اما مشکل تولید آن، پایین بودن تکنولوژی دیسک خوان های امروزی عنوان شده.
مینی بلو-ری
مینی بلو-ری با ابعاد 8 سانتیمتری قابلیت ذخیره 7.5 گیگابایت فضا بر روی خود را داراست و مشابه مینی دی وی دی است. در حالت عادی یک دیسک بلو-ری تنها یک بار قابلیت نوشته شدن را دارد. اما با تولید BD-RE پاک کردن و دوباره نوشتن بر روی دیسک نیز امکان پذیر شد.
